ماموپلاستی (mammoplasty) جزو جراحی زیبایی پستان است که برای زیبایی انجام می‌شود. اما مزایای این نوع عمل، جنبه‌های مختلفی را در بر می‌گیرد. کسب اطلاعات کامل در مورد هر نوع عمل جراحی باعث کاهش استرس بیمار و آگاهی از روند درمان می‌شود.
ماموپلاستی در واقع به مجموعه عمل های جراحی پستان گفته می شود که به منظور افزایش زیبایی پستان و باز گرداندن پستان به حالت طبیعی انجام می شود. این عمل به طور کلی به دو دسته ماموپلاستی افزایشی و ماموپلاستی کاهشی تقسیم بندی می شود که در ادامه به هر یک می پردازیم. در طول عمل ماموپلاستی مشکلات احتمالی دیگر پستان ها از جمله عدم تقارن و افتادگی نیز برطرف می شوند. اگر قصد انجام عمل جراحی زیبایی در پستان های خود دارید ، در این مقاله با ما همراه باشید زیرا به کلیه مواردی که لازم است درباره این عمل زیبایی بدانید اشاره می کنیم.
Table of Contents
ماموپلاستی یاجراحی زیبایی پستان چیست؟
ماموپلاستی یا جراحی زیبایی پستان شامل اصلاح شکل و اندازه‌ی پستان یا تغییر موقعیت نوک آن است. این عمل جراحی اغلب با هدف زیبایی انجام می‌شود. برخی از بیماران به دلیل اختلالات مادرزادی مانند ماکروماستیا (macromastia) یا ژیگانتوماستیا (Gigantomastia) به این عمل نیاز دارند. این اختلالات باعث می‌شوند که پستان‌ها رشد زیادی داشته باشند و بیش از حد بزرگ شوند.
در برخی از افراد یکی یا هر دوی پستان‌ها رشد نمی‌کند. این افراد دچار هایپوپلاستیک (Hypoplastic) هستند. همچنین پستان دسته‌ای از بیماران نیز به علت‌های مختلفی چون سوختگی، درمان‌های سرطان پستان، ضربه یا تروما، نامتقارن می‌شود. ماموپلاستی برای حل مشکلات این بیماران کاربرد دارد. به طور کلی این عمل جراحی شامل اصلاح شکل و ایجاد تقارن در پستان‌هاست.
به طور کلی ماموپلاستی یا جراحی زیبایی پستان را می‌توان به دو نوع تقسیم کرد.
- نوع اول: آگمنتیشن ماموپلاستی (augmentation mammoplasty) است. در این نوع پستان‌های کوچک را بزرگ می‌کنند. این کار معمولا با استفاده از پروتز انجام می‌شود.
- نوع دوم: ریداکشن ماموپلاستی (reduction mammoplasty) است. در این نوع پستان‌ها بزرگ هستند. با استفاده از روش‌های مختلفی که در قسمت‌های بعدی در مورد آن توضیح می‌دهیم، پستان‌ها را کوچک می‌کنند.
زمانی که صحبت از ماموپلاستی می‌شود، معمولا هدف نوع دوم آن است.
مزیت های انجام این عمل جراحی چیست؟
ماموپلاستی از جنبه‌های مختلف مزایایی برای بیمار فراهم می‌کند. این عمل می‌تواند در جنبه‌های جسمی، روحی و درمانی برای فرد تأثیرگذار باشد. در ادامه به مهم‌ترین فواید این عمل جراحی برای بانوان اشاره کرده‌ایم.
- پستان‌های بزرگ باعث کشیده شدن رشته‌های عصبی و ایجاد درد می‌شوند. این دردها در ناحیه گردن، شانه و پشت احساس می‌شوند. به مرور زمان نیز امکان ابتلا به علائم آرتروز یا دیسک گردن نیز وجود دارد. کوچک کردن آن‌ها باعث کاهش درد و پیشگیری از علائم می‌شود.
- یکی از مهم‌ترین اهداف ماموپلاستی یا جراحی زیبایی پستان کاهش وزن پستان‌هاست.
- بزرگی پستان منجر به بد ایستادن و خم شدن رو به جلو می‌شود. با انجام عمل جراحی بیمار صحیح می‌ایستد. بنابراین عوارض ناشی از بد ایستادن مانند آسیب‌های ستون فقرات به وجود نمی‌‌آید.
- پستان‌های خیلی بزرگ در انجام فعالیت‌های ورزشی و حتی کارهای روزانه اختلال ایجاد می‌کنند.
- ماموپلاستی باعث افزایش اعتماد به نفس خانم‌ها، بهبود عملکرد و حتی بهبود کیفیت زندگی آن‌ها می‌شود.
- زمانی که پستان‌ها بزرگ هستند، معمولا زیر آن‌ها مرطوب می‌ماند. این رطوبت محیطی مناسب برای رشد قارچ‌ها را فراهم می‌کند. احتمال بروز این مشکل برای افرادی که مستعد عفونت‌های قارچی هستند، بیشتر است. بنابراین بیماران دیابتی و افرادی که کورتون مصرف می‌کنند، باید به این نکته توجه ویژه داشته باشند.
- پستان‌های خیلی بزرگ روند تصویربرداری و ماموگرافی (mammography) را با مشکل مواجه می‌کنند. ممکن است عارضه‌ها و کیست‌های خطرناک در تصاویر دیده نشود. حتی زمانی که خود شخص یا پزشک پستان‌ها را معاینه می‌کند نیز متوجه وجود موارد مشکوک نمی‌شوند.
زیبایی اندام خانم‌ها نیز از دیگر عوارض واضح ماموپلاستی محسوب می‌شود.
بهترین زمان برای مراجعه به پزشک در چه سنی است؟
بیماران در سنین مختلف به پزشک مراجعه می‌کنند. برخی از خانم‌ها پس از شیردهی دچار افتادگی پستان و شل شدن پل فوقانی پستان و پوست آن می‌شوند. بنابراین نیاز به جراحی دارند. زمان بارداری نیز از دیگر موقعیت‌هایی است که برخی از خانم‌ها دچار پستان‌های بزرگ یا هیپرتروفیک (hypertrophic) می‌شوند. به همین دلیل به جراحی نیاز دارند. برخی از خانم‌ها نیز بعد از منوپوز یا یائسگی دچار افتادگی پستان می‌شوند و برای اصلاح فرم آن اقدام می‌کنند.
پزشک معالج ترجیح می‌دهد که انجام این عمل جراحی را به بعد از دوران بلوغ موکول کند. اما در برخی از دختران نوجوان، به صورت ژنتیکی رشد یک یا هردوی پستان‌ها زیاد است. ممکن است پستان‌های این افراد متقارن نباشد یا اندازه آن بیش از حد بزرگ باشد. در این صورت پزشک مجبور به انجام عمل در دوران نوجوانی می‌شود. البته ماموپلاستی یا جراحی زیبایی پستان خطری برای نوجوانان ندارد. اما ممکن است تا رسیدن به سن جوانی، پستان‌ها دوباره تغییر شکل بدهند و نیاز به جراحی دوباره وجود داشته باشد.
به طور کلی ماموپلاستی در هر سنی قابل انجام است و محدودیتی ندارد.
آیا ماموپلاستی روش های مختلفی دارد؟
ماموپلاستی به سه روش انجام می‌شود که در ادامه در مورد هر یک از آن‌ها توضیح داده‌ایم.
- روش وایز پترن (wise pattern): بعد از عمل جراحی اسکار لنگری شکلی در پایین پستان ایجاد می‌شود.
- روش لژور (LeJeour): ردر این روش یک شکاف دور هاله سینه و یکی به صورت عمودی ایجاد می‌شود. این روش سوپریور پدیکل است. یعنی خونرسانی با استفاده از پدیکل حفظ خواهد شد.
- روش دنات یا پری آلئورال (pre-aloreal) : در این روش ماموپلاستی از دو هاله سینه انجام می‌شود و به یک شکاف نیاز دارد.
انتخاب روش با توجه به صلاح‌دید پزشک معالج انجام می‌شود. پزشک با توجه به فاکتورهایی چون فیزیک بیمار، میزان بزرگی پستان، عرض قفسه سینه و اندازه هاله پستان روش عمل جراحی را تعیین می‌کند.
عوارض ماموپلاستی چیست؟
به طور کلی برای ماموپلاستی عوارض شایعی وجود ندارد. اما نمی‌توان گفت این عمل کاملا بدون عارضه است. درصد کمی از بیماران با خطرات ناشی از عوارض این جراحی مواجه می‌شوند. عوارض احتمالی ماموپلاستی یا جراحی زیبایی پستان را بیان می‌کنیم.
- عفونت زخم.
- باز شدن زخم.
- خونریزی و هماتوم.
- آسیمتری پستان (عدم تقارن پستان‌ها) (Breast asymmetry).
- اسکار بعد از عمل.
- اختلال حس نیپل (nipple) و پوست پستان.
- نیاز به جراحی مجدد.
- سیاه شدن بخشی از پوست پستان یا بخشی از آن.
سیاهی و کبودی در میان بیماران شایع نیست. اما اگر پستان‌های بیمار بیش از حد بزرگ یا افتاده باشد، احتمال بروز این مشکل وجود خواهد داشت.
اطلاعات و اقدامات لازم پیش از انجام عمل جراحی چیست؟
پیش از عمل بیمار و پزشک باید اقدامات مختلفی را انجام دهند. بیمار باید در مورد تمام بیماری‌های زمینه‌ای و داروهایی که مصرف می‌کند با پزشک مشورت کند. اتوامیون، دیابت، مصرف کورتون و… از مهم‌ترین بیماری‌هایی هستند که پزشک باید از آن‌ها مطلع باشد. سابقه مصرف دارو را با پزشک در میان بگذارید. برخی از بیماران تصور می‌کنند که داروهایی چون آسپرین یا داروهای کم‌کاری تیرویئد در روند ماموپلاستی تأثیری ندارند. اما شما باید در مورد همه داروها و حتی داروهای گیاهی و مکمل‌ها با پزشک صحبت کنید.
به عنوان مثال داروی ویتامین E مکملی است که انعقاد خون را با مشکل مواجه می‌کند. بنابراین اگر بیمار پیش از جراحی آن را مصرف کرده باشد، با هماتوم‌ها و کبودی‌های جدی مواجه خواهد شد. بنابراین پزشک توصیه می‌کند که دو هفته پیش از عمل مصرف این داروها را متوقف کنید. دستورات دارویی در مورد تمام داروهای لازم توسط پزشک ارائه می‌شود.
چنانچه بیمار سیگار مصرف می‌کند، باید حتما مدتی قبل از انجام ماموپلاستی سیگار را ترک کند. حتی افرادی که سیگاری غیرفعال هستند، یعنی افرادی که با آن‌ها زندگی می‌کنند سیگار می‌کشند، باید جانب احتیاط را رعایت کنند. دود سیگار روند خونرسانی را مختل می‌کند و باعث کاهش خونرسانی به پستان و نوک آن می‌شود. نتیجه این موضوع افزایش زمان بهبود زخم، خونریزی و کبودی است.
بیشتر بخوانید:لیپوساکشن در دراز مدت چه عوارضی دارد؟
پزشک پیش از عمل باید چه اقداماتی انجام دهد؟
پزشک نیز قبل از عمل باید معاینات دقیقی داشته باشد و تمام شرایط بیمار را بررسی کند. پزشک دور قفسه سینه، اندازه کاپ فعلی پستان و فاصله حفره تا بالای جناق (برای سنجش میزان افتادگی) را اندازه‌گیری می‌کند.
پزشک دستور عکس‌های لازم از زوایای مختلف را صادر می‌کند. بیماران زیر ۳۵ سال به سونوگرافی هر دو پستان و زیر بغل نیاز خواهند داشت. بیماران بالای ۴۰ سال علاوه بر سونوگرافی به ماموگرافی نیز نیاز دارند. بیمارانی که بین ۳۵ تا ۴۰ سال هستند نیز با توجه به سابقه بارداری و شیردهی و زمینه خانوادگی سرطان پستان به تشخیص پزشک، به سونو و ماموگرافی نیاز دارند. این موارد برای اطمینان از عدم وجود ضایعه‌های مشکوک پیش از جراحی انجام می‌شود.
در گام بعدی پزشک نتایج بیماران قبلی را به شما نشان خواهد داد. با این کار شما می‌فهمید که آیا به نتایج دلخواه خود از ماموپلاستی دست پیدا می‌کنید یا خیر. همچنین می‌توانید اسکارها و شکل پستان قبل و بعد از عمل را مشاهده کنید. بنابراین می‌توانید نتایجی که در آینده می‌بینید را پیش از عمل بدانید. این موضوع در اطمینان و آسایش خاطر بیماران تأثیر زیادی دارد.
چه فاکتورهایی به ریکاوری بهتر و مشکلات کم‌تر بعد از عمل کمک می‌کند؟
پزشک پس از عمل وسیله‌ای به نام درن را در هر دو پستان بیمار کار می‌گذارد. درن خونابه‌ها و ترشحات ناشی از ماموپلاستی را تخلیه می‌کند. درن باید خلاء داشته باشد تا بتواند مکش لازم را انجام دهد. ترشحات درن باید هر ۲۴ ساعت خالی شود. درن تا زمانی که ترشحات خون‌آلود هستند یا بیشتر از ۲۰ الی ۳۰ میلی‌لیتر در روز هستند، باقی می‌ماند.
تا زمانی که درن وجود دارد، استحمام کامل برای بیمار ممنوع است. چرا که با نفوذ آب به این وسیله احتمال عفونت افزایش پیدا می‌کند. برای استحمام در این دوران لازم است سر و گردن را جدا بشویید. پایین تنه را نیز از زیر سینه بشویید. برای تمیز کردن سینه‌ها و زیر بغل باید از دستمال مرطوب استفاده کنید.
پانسمان پس از جراحی ماموپلاستی در اغلب موارد نیازی به تعویض ندارد. پزشک در مواردی که پانسمان خونی یا عفونی شود، آن را عوض می‌کند. پس از استخراج درن نیز، پزشک حفره ناشی از وجود وسیله را پانسمان می‌کند. این پانسمان را می‌توان بعد از ۲۴ الی ۴۸ ساعت باز کرد. بعد از آن بیمار اجازه استحمام کامل را دارد. البته زمان دقیق اجازه استحمام کامل را پزشک تعیین می‌کند.
بیمار می‌تواند داروهایی که قبل از ماموپلاستی یا جراحی زیبایی پستان مصرف می‌کرده است را دوباره مصرف کند. البته پزشک محدودیت‌هایی برای بعضی از داروها قائل می‌شود. مثلا مصرف آسپرین باعث هماتوم و کبودی است و به همین دلیل با اجازه پزشک باید مصرف آن را ادامه داد. برای ماموگرافی نیازی به استفاده از آنتی‌بیوتیک وجود ندارد؛ مگر اینکه بیمار دیابتی باشد یا کورتون مصرف کند.
بیمار باید بین ۲الی۳ ماه از سوتین‌های مخصوص استفاده کند. این سوتین‌ها به فرم‌دهی بهتر پستان‌ها کمک می‌کنند. بیمار مجاز است ۲تا۳ ساعت در روز از این سوتین‌ها استفاده نکند.
نتیجه ماموپلاستی چه زمانی تعیین می‌شود؟
در صورتی که تمامی نکات گفته شده و مراقبت‌های لازم رعایت شود، نتیجه کلی ماموپلاستی بعد از یک ماه مشخص خواهد شد. بعد از شش ماه الی یک سال نیز فرم پستان‌ها به نتیجه کامل عمل جراحی می‌رسد. البته ممکن است بیمار در این بازه‌ی شش ماه الی یک ساله به جراحی‌های سرپایی و کوچکی نیاز داشته باشد. این جراحی‌ها با بی‌حسی موضعی و برای برداشتن پوست‌های اضافه انجام می‌شود و جای نگرانی بابت آن‌ها وجود ندارد.
دکتر محمدرضا ممقانی
متخصص جراحی عمومی – فلوشیپ تروما
بورد تخصصی اینترنشنالکلیه جراحی های کولورکتال ، لاپاروسکوپی، پستان، کانسر، تیروئید، کیسه صفرا، هرنی و …
عضو جامعه جراحان ایرانآدرس مطب: مشهد- بلوار احمد آباد – خیابان عارف 2 – ساختمان پزشکان فارابی
شماره تماس :
051-38475209
09334787949
09303843919موبایل: 09932736959
یک دیدگاه