در گذشته شناخت افراد نسبت به اندام‌های درونی بدن خود بسیار محدود بود و معمولاً فقط در مواقع بیماری و درد به فکر آنها می‌افتادند. امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی سطح اطلاعات افراد بالا رفته و برای حفظ سلامتی خود، مراقبت و پیشگیری‌های زیادی می‌کنند اما متأسفانه بعضی از عارضه‌ها ناگهانی رخ می‌دهند و فرصت پیشگیری از افراد گرفته می‌شود. در این مقاله شما را با یکی از این عارضه‌ها که منجر به برداشتن و عمل کیسه صفرا می‌شود،آشنا خواهیم کرد.
Table of Contents
نحوه کارکرد، بیماری ها و علت برداشتن کیسه صفرا چیست؟
در قسمت میانی بدن و زیر کبد، اندامی گلابی شکل و توخالی به اسم کیسه صفرا وجود دارد. جایگاه دقیق این اندام زیر لوب راست کبد می‌باشد. وظیفه اصلی کیسه صفرا کمک به گوارش، دفع مواد زائد و جذب چربی‌ها است. در واقع کارکرد آن نگهداری از آب صفرا است و این مایع هنگام ورود غذا به معده، برای هضم چربی غذا از کبد ترشح می‌شود و از طریق مجرای صفراوی وارد کیسه صفرا می‌شود که بخشی از آن را کیسه صفرا داخل روده کوچک می‌ریزد.
بیشترین و شایع‌ترین بیماری در این اندام، سنگ کیسه صفرا است و این عارضه به دلیل کم و زیاد شدن مواد تشکیل دهنده صفرا ایجاد می‌شود. معمولاً در طول زمان در کیسه‌های صفرا سنگ‌های زیادی به وجود می آید ولی تا زمانی که مجرای صفراوی را مسدود نکنند، خطری فرد را تهدید نمی‌کند و حتی امکان دارد سالیان زیادی در بدن فرد باشد و هیچ علائمی نداشته باشد که خوشبختانه این سنگ‌ها نیاز به عمل جراحی ندارند اما اگر موجب مسدود شدن مجرای صفراوی گردند با علائم زیادی مثل دل درد شدید، تهوع و استفراغ، تب و لرز و یرقان خودشان را نمایان می‌سازند و حتماً فرد باید جراحی شود.
به طور کلی خطر ایجاد سنگ کیسه صفرا در خانم‌ها مخصوصاً زنان باردار، افراد مسن، بیماران دیابتی بیشتر است و بعضاً می‌تواند به عوامل ارثی نیز برگردد. یکی از اصلی‌ترین عوارض سنگ کیسه صفرا، کاهش وزن شدید در مدت کوتاه است.
دیگر بیماری‌های کیسه صفرا شامل: التهاب و عفونت کیسه صفرا و سرطان و التهاب پانکراس است. این موارد هم معمولاً با آزمایش خون، سونوگرافی، سی تی اسکن و … قابل تشخیص هستند و از علت برداشتن کیسه صفرا به شمار می‌آیند.
البته این اندام معمولاً بدون آزار است و هنگامی که کارش را درست انجام دهد کسی متوجه حضورش نمی‌شود اما در مواقعی که فرد در رها سازی صفرا دچار مشکل شود و یا مجرای صفراوی به هر طریقی بسته شوند، فرد نیاز به عمل جراحی پیدا می‌کند. در بسیاری از مواقع خود کیسه صفرا برداشته می‌شود که مشکل بزرگی برای فرد ایجاد نمی‌کند چون بعد از گذشت مدت زمانی، مجرای صفرا پهن‌تر شده و کار کیسه صفرا را انجام می‌دهد.
دیگر بیماری‌های کیسه صفرا شامل: التهاب و عفونت کیسه صفرا و سرطان و التهاب پانکراس است. این موارد هم معمولاً با آزمایش خون، سونوگرافی، سی تی اسکن و … قابل تشخیص هستند و از علت برداشتن کیسه صفرا به شمار می‌آیند.
البته این اندام معمولاً بدون آزار است و هنگامی که کارش را درست انجام دهد کسی متوجه حضورش نمی‌شود اما در مواقعی که فرد در رها سازی صفرا دچار مشکل شود و یا مجرای صفراوی به هر طریقی بسته شوند، فرد نیاز به عمل جراحی پیدا می‌کند. در بسیاری از مواقع خود کیسه صفرا برداشته می‌شود که مشکل بزرگی برای فرد ایجاد نمی‌کند چون بعد از گذشت مدت زمانی، مجرای صفرا پهن‌تر شده و کار کیسه صفرا را انجام می‌دهد.
عمل کیسه صفرا به چند روش انجام می شود؟
به خاطر مهم و ضروری نبودن وجود کیسه صفرا در بدن، پزشکان بهترین روش برای درمان مشکلات و بیماری‌های کیسه صفرا را برداشتن کل این اندام تشخیص داده‌اند. عمل کیسه صفرا به دو روش کلی زیر قابل انجام است:
عمل لاپاراسکوپی کیسه صفرا
در عمل لاپاراسکوپی کمترین آسیب و عوارض به بیمار وارد می‌شود و جراح متخصص می‌تواند با چند شکاف کوچک چند سانتی روی شکم بیمار این عمل را انجام دهد. برای شروع این کار ابتدا بدن فرد را برش می‌دهند و دوربین، یک منبع نوری و ابزارهای مورد نیاز جراحی را وارد شکم می‌کنند و با استفاده از مانیتورهایی که داخل بدن بیمار را نشان می‌دهند، عمل کیسه صفرا انجام شده و این عضو از بدن خارج می‌شود.
عوارض این جراحی بسیار کمتر از جراحی باز است؛ چسبندگی ناشی از عمل باز در این عمل وجود ندارد، سیستم ایمنی بیمار کمتر متزلزل می‌شود، امکان عفونت جراحت بسیار پایین است و شخص می‌تواند بلافاصله بعد از جراحی به خانه برگردد. درد پس از عمل لاپاروسکوپی کیسه صفرا بسیار کمتر از عمل باز است و از لحاظ ظاهری نیز بدن بیمار زیباتر می‌ماند.
عمل باز کیسه صفرا
گاهی پزشک به دلایل مختلفی نمی‌تواند با دستگاه لاپاراسکوپی بیمار را عمل کند؛ به خطر افتادن جان بیمار به دلیل مشکلات قلبی و عروقی، عدم تشخیص کیسه صفرا با دوربین و … از عواملی هستند که موجب می‌شود پزشک تصمیم بگیرد با عمل باز این عضو را از بدن خارج کند. خیلی از اوقات تصمیم برای عمل باز، حین جراحی لاپاراسکوپی گرفته می‌شود و در این روش برشی به اندازه ۱۵ سانتی متر روی بدن بیمار ایجاد شده و مدت زمان بیهوشی فرد نیز افزایش می‌یابد.
متخصص جراحی عمومی – فلوشیپ تروما
بورد تخصصی اینترنشنالکلیه جراحی های کولورکتال ، لاپاروسکوپی، پستان، کانسر، تیروئید، کیسه صفرا، هرنی و …
عضو جامعه جراحان ایرانآدرس مطب: مشهد- بلوار احمد آباد – خیابان عارف 2 – ساختمان پزشکان فارابی
شماره تماس :
051-38475209
09334787949
09303843919موبایل: 09932736959
